تفلیس، پایتخت گرجستان و یکی از شهرهای قدیمی این کشور است که در بخش شرقی این کشور، واقع شده است. این شهر به دلیل طبیعت و آثار فرهنگی و تاریخی مهم، میزبان گردشگران زیادی از سراسر دنیا است. در این شهر و اطراف آن، می‌توانید هم‌زمان هم به دیدن بافت تاریخی آن بروید و درعین‌حال، از مناظر زیبای طبیعی هم لذت ببرید. محله آبونوتوبانی و بافت تاریخی تفلیس، یکی از زیباترین جاذبه‌های تاریخی و قدیمی این شهر هستند.
در این مقاله قصد داریم تا با محله‌های قدیمی و تاریخی تفلیس بیشتر آشنا شویم و ببینیم که چه جاذبه‌هایی در آنها وجود دارد.
شهر تفلیس در تاریخ
شهر تفلیس از اوایل عصر برنز یا از هزاره چهارم قبل از میلاد، مسکونی بوده است. تفلیس به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب خود به یکی از مراکز مهم تجاری خاورمیانه تبدیل شده است. مسیرهای تجاری قابل‌توجهی از مبدأ این شهر و به مقصد دیگر مراکز آسیایی و اروپایی وجود داشت. در پایان قرن ششم، دیوید چهارم آغماشنبلی، شهر تفلیس را در سال ۱۱۲۲ از سلطه بیگانگان آزاد کرد. در این دوره تفلیس پایتخت ایالت خود شد و دوره رشد و اعتلای خود را آغاز کرد. امروز اما محله‌های قدیمی این شهر، مانند آیینه‌ای، تاریخ کهن آن را به رخ هر بیننده‌ای می‌کشد.
محله‌های قدیمی و تاریخی تفلیس کدام محله‌ها هستند؟
تفلیس شهری کهن و با تاریخ درخشان است. شهر تفلیس در کنار رود کورا قرار دارد. محله‌های تاریخی در کنار توسعه امروزی در دیگر محله‌ها، تفلیس را به یک شهر دیدنی تبدیل کرده است. در ادامه با محلات قدیمی این شهر، بیشتر آشنا می‌شویم:
تفلیس قدیم یا آبانوتوبانی
قدیمی‌ترین محله تفلیس، تفلیس قدیم یا آبانوتوبانی نام دارد. این محله کهن، در یک نقطه راهبردی جغرافیایی در کنار رودخانه متکواری واقع شده است. محله قدیم، در طول اعصار و به لطف جمعیت تاریخی زیادی از ارامنه، یهودیان و پارسیان، مرکز سیاسی و فرهنگی گرجستان بوده است. یهودیان برای اولین بار در قرن ششم قبل از میلاد وارد متسختا شدند اما در تفلیس هم حضور طولانی داشتند. امروزه آبونوتوبانی و بافت تاریخی تفلیس، دارای دو کنیسه است. به علاوه، بیشتر کلیساهای این محله، در یک نقطه، کلیساهای ارتدوکس ارمنی بودند.
این محله قدیمی را در گذشته با نام «محله ایرانیان» هم نامگذاری می‌کردند. معماری این منطقه نیز نشان‌دهنده این موضوع است. خیابان‌های محله قدیم تفلیس، باریک و پر پیچ‌وخم هستند و هر ساختمان دارای حیاط داخلی کوچکی است که به بالکن‌هایی منتهی می‌شود. بیشتر بالکن‌ها و چوب‌کاری‌ها دارای نقش‌ها و تأثیرات قوی از معماری ایرانی و ترکی هستند.
بیشتر مناطق و جاذبه‌های تاریخی و توریستی تفلیس و همچنین بیشتر هتل‌ها در این منطقه از شهر قرار گرفته‌اند. جاذبه‌های توریستی مهم تفلیس مانند حمام‌های سولفور تفلیس، قلعه ناریکالا تفلیس، کلیساهای معروف تفلیس و بوتانیکال گاردن، در این بخش و محله از تفلیس واقع شده است.
محله آبونوتوبانی
موقعیت مکانی تفلیس قدیم یا آبانوتوبانی
محله آولاباری
آولاباری پس از محله قدیم تفلیس، دومین منطقه قدیمی این شهر است. آولاباری در سمت چپ رودخانه متکواری، روبروی محله قدیم، در فلاتی نسبتا مرتفع قرار دارد. نام آولاباری در سال ۱۳۹۲ بر روی این محل گذاشته شده است. نام این محل، برگرفته از کلمات عربی، «حوالی» یا «نزدیک به لبه» است که اشاره‌ای به نزدیکی آن به بلوک‌های مشرف بر رودخانه است.
به دلیل قرار گرفتن قلعه سلطنتی در آولاباری، شخصیت‌های کلیسایی و اشراف متعددی از جوامع مختلف به‌ویژه ایرانیان، یونانی‌ها و ارامنه در آولاباری زندگی می‌کردند. در طول قرن هجدهم، به دلیل یک بیماری همه‌گیر، باتلاق‌ها و مناطق متعددی از آولاباری و تفلیس خشک شدند. بسیاری از ارامنه، به‌ویژه از ایروان و منطقه ارمنستان، در این دوره به آولاباری نقل مکان کردند.
آولاباری امروز در مراحل ابتدایی تجدید حیات است. تا حدودی به لطف موقعیت پارک ریکه در منطقه، نزدیکی آولاباری به منطقه تاریخی و انبوهی از خانه‌های سنتی قدیمی به سبک گرجی، این محله در حال تبدیل شدن به منطقه‌ای پر گردشگر در سراسر رودخانه متکواری است.
موقعیت مکانی محله آولاباری
محله متاتسمیندا
این شهر به جز آبانوتوبانی و بافت تاریخی تفلیس، محلات قدیمی دیگری هم دارد. متاتسمیندا یکی از بی‌نظیرترین محله‌های تفلیس از نظر جغرافیایی است. در این محله، رشته کوه Trialeti که زیر مجموعه‌ای از کوه‌های قفقاز کوچک است، به رودخانه Mtkvari می‌رسد. نام این محل از برجسته‌ترین ویژگی جغرافیایی این محله، یعنی Mtatsminda یا کوه مقدس گرفته شده است. خیابان روستاولی در این محله نیز در امتداد دامنه این کوه قرار دارد.
متاتسمیندا از اوایل تا اواسط قرن هجدهم از یک روستای کوچک خارج از تفلیس، به یک منطقه مهم رشد کرد. در ابتدا، این منطقه در اطراف میدان‌های اربلیانی و آزادی رشد کرد و سپس در امتداد خیابان روستاولی فعلی گسترش یافت. در طول این زمان، این محله به منطقه به پارک امروزی ۹ آوریل رسید که قبلاً باغ سلطنتی الکساندر بود و سپس به اولین پارک عمومی شهر تبدیل شد.
بخش بزرگی از این منطقه در زمانی که گرجستان تحت امر امپراتوری روسیه بود، ساخته شده است و به همین دلیل، این محله با ساختمان‌های باشکوه خود شناخته شده است. این محله یک مکان ساکت و آرام است که برای گردشگران، جذابیت‌های زیادی دارد. از جمله جاذبه‌های گردشگری این محله از تفلیس می‌توان به شهربازی تفلیس و فونیکولار تفلیس اشاره کرد. تپه متاتسمیندا نیز از جاذبه‌های این منطقه به شمار می‌رود. گردشگران و اهالی با استفاده از قطار برقی می‌توانند به بالای آن بروند. در بالای این منطقه منظره دلربایاز شهر زیبای تفلیس قابل مشاهده می باشد.
موقعیت مکانی محله متاتسمیندا
محله آغماشنبلی یا مرجانیشویلی
این محله در اطراف میدان Marjanishvili قرار دارد و جایی است که خیابان‌های آغماشنبلی و مرجانیشویلی تلاقی می‌کنند. این محله یکی از منحصربه‌فردترین تاریخ‌ها را در بین محله‌های تفلیس دارد. در طول قرن هجدهم، این محله صرفاً یک روستا در حاشیه تفلیس بود. در آغاز سال ۱۸۱۷، مهاجرانی از آلمان وارد گرجستان شدند و شروع به زندگی در این منطقه کردند و سپس نام «تفلیس جدید» را به این منطقه دادند.
با وجود داشتن میراث قوی آلمانی، این محله در حال حاضر قلب جامعه خاورمیانه‌ای تفلیس است. خیابان‌های مرجانیشویلی و آغماشنبلی مملو از رستوران‌ها، آرایشگاه‌ها و بازارهای ترکی و ایرانی است. علاوه بر این، تئاترهای متعددی مانند تئاتر نودار دامبادزه، مرکز موسیقی کاخیدزه و تئاتر مرجانیشویلی در این دو خیابان، قرار دارند.
موقعیت مکانی محله آغماشنبلی و مرجانیشویلی
کلام پایانی
تفلیس شهری زیبا و روبه‌رشد است اما محله‌های تاریخی و قدیمی تفلیس در آن مانند آبونوتوبانی و بافت تاریخی تفلیس، به خوبی حفظ شده‌اند. بازدید از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری این محلات، می‌تواند برای توریست‌ها بسیار جذاب باشد. با گسترش تورهای زمینی تفلیس و باتومی، همه ساله تعداد زیادی از افراد به قصد بازدید از این شهرها و بهره مندی از امکانات بی نظیر و لذت بخش آنها به تفلیس و باتومی سفر می کنند. در این مقاله به معرفی محله های دیدنی شهر تفلیس پرداختیم. به همین منظور جهت دستابی به یک سفر خوب و لذت بخش و رزرو تور تفلیس، آژانس مسافرتی فرنود گشت در کنار شا عزیزان است، با ما در تماس باشید.
